
Spaliny zaburzają pracę mózgu
30 stycznia 2023, 11:00Pierwsze w historii badania tego typu wskazują, że nawet krótka kilkugodzinna ekspozycja na zanieczyszczenia wywołane ruchem samochodowym ma negatywny wpływ na ludzki mózg. Eksperyment, przeprowadzony przez naukowców z University of British Columbia i University of Victoria przeczą powszechnemu mniemaniu, jakoby mózg był chroniony przed negatywnym wpływem zanieczyszczeń powietrza.

Można już korzystać z największej na świecie bazy ciał niebieskich
30 stycznia 2023, 09:44Naukowcy z NOIRLab udostępnili gigantyczną bazę danych obiektów znajdujących się w płaszczyźnie Drogi Mlecznej. Zawiera ona informację o 3 miliardach 320 milionach ciał niebieskich. To największy na świecie katalog tego typu.

Historyczna misja Lucy jeszcze w tym roku spotka się z pierwszą asteroidą
28 stycznia 2023, 08:17Lucy, historyczna misja do planetoid trojańskich, spotka się ze swoją pierwszą asteroidą już w bieżącym roku. Początkowo planowano, że przelot Lucy w pobliżu pierwszej planetoidy będzie miał miejsce w 2025 roku, kiedy to pojazd miał się zbliżyć do Donaldjohansona, nazwanej tak na cześć odkrywcy szczątków hominina Lucy, od którego misja wzięła nazwę. Nadarzyła się jednak okazja, by wcześniej odwiedzić asteroidę 1999 VD57, a przy okazji przetestować unikatowy system nawigacyjny pojazdu.

„Doktorze Wilkin, mam na strychu kości tych Prusaków”. Ocalone szkielety z bitwy pod Waterloo
26 stycznia 2023, 18:10W bitwie pod Waterloo zginęło ponad 10 000 ludzi, jednak dotychczas na polu bitwy udało się znaleźć jedynie 2 szkielety. W ubiegłym roku opisywaliśmy wyniki badań, których autor twierdzi, że kości poległych zostały z czasem wykopane z masowych grobów i... przerobione na nawóz. Okazało się jednak, że do dnia dzisiejszego zachowało się więcej szczątków ofiar bitwy. Były one przechowywane... na strychu prywatnego domu.

Teleskop Webba pokazał swoją moc. Niezwykła precyzja obserwacji
26 stycznia 2023, 10:39Naukowcy wykorzystali Teleskop Webba do zarejestrowania pierścieni Chariklo. To największy ze znanych nam centaurów, niewielkich ciał poruszających się po orbitach wokół Słońca pomiędzy orbitami Jowisza i Neptuna. Chariklo znajduje się za Saturnem, w odległości ok. 3,2 miliarda kilometrów od Ziemi. Ma 250 kilometrów średnicy, a w 2013 roku astronomowie korzystający z teleskopów naziemnych odkryli, że posiada system dwóch pierścieni.

Od kilkunastu lat jądro Ziemi obraca się w kierunku przeciwnym niż poprzednio?
24 stycznia 2023, 18:07Tysiące kilometrów pod naszymi stopami znajduje się wewnętrzne jądro Ziemi. To struktura o średnicy ponad 1200 km zbudowana z żelaza w formie stałej. Dwoje badaczy z Uniwersytetu w Pekinie stwierdziło właśnie, że dosłownie przed kilkunastu laty ruch obrotowy jądra niemal ustał, a następnie zaczęło się ono obracać w drugą stronę i obecnie obraca się w kierunku przeciwnym do ruchu obrotowego Ziemi.

Energia wiatrowa może zasilać marsjańskie misje załogowe
24 stycznia 2023, 12:44Systemy podtrzymywania życia, woda, żywność, habitaty, instrumenty naukowe i wiele innych elementów będzie niezbędnych do przeprowadzenia załogowej misji na Marsa. Jednym z najważniejszych z nich są systemy produkcji energii. Te obecnie stosowane w misjach kosmicznych są albo niebezpieczne – wykorzystują rozpad pierwiastków promieniotwórczych – albo też niestabilne wraz ze zmianami pór dnia i roku, bo korzystają z energii słonecznej.

Tracimy z oczu gwiazdy. Zanieczyszczenie światłem rośnie znacznie szybciej niż sądzono
20 stycznia 2023, 11:45Tempo, w jakim ludzkość traci z oczu gwiazdy, jest większe niż dotychczas sądzono. Z powodu rosnącego zanieczyszczenia światłem ludzie na całym świecie widzą coraz mniej gwiazd na nocnym niebie. Jasność nocnego nieboskłonu zwiększa się o 7–10% rocznie. To znacznie szybciej, niż wynikało dotychczas z samych tylko pomiarów satelitarnych emisji sztucznego światła.

Skarb Priama z Troi powstał z tego samego złota co skarby z Ur i Poliochni
20 stycznia 2023, 09:17Dzięki innowacyjnemu przenośnemu laserowi dowiedzieliśmy się, że złoto z Troi, oddalonej od niej o 60 kilometrów Poliochni z wyspy Lemnos oraz z Ur w Mezopotamii pochodzi z tej samej okolicy, było więc przedmiotem długodystansowego handlu. Nowatorskie podejście badawcze pozwoliło na poznanie tajemnic złotej biżuterii, która dotychczas nie była badana, gdyż jest tak cenna, że nie zgadzano się na jej przewożenie czy wykonywanie badań pozostawiających na niej widoczne ślady.

Przystosowanie do trawienia laktozy doprowadziło do zwiększenia rozmiarów i masy ciała ludzi?
19 stycznia 2023, 17:54Profesor Jay Stock z kanadyjskiego Western University twierdzi, że konsumpcja mleka w niektórych regionach świata w okresie od 7000 do 2000 lat temu doprowadziła do zwiększenia masy i rozmiarów ciała ludzi. W tym samym czasie w innych regionach świata dochodziło do redukcji wielkości ludzkiego organizmu. Stock i jego zespół zauważyli, że do zwiększenia rozmiarów ciała H. sapiens doszło tam, gdzie z przyczyn ewolucyjnych częściej występowały geny pozwalające dorosłym ludziom na trawienie mleka.